Nghề thêu là một ngành nghề thủ công truyền thống đã tồn tại lâu đời tại Việt Nam. Lịch sử của ngành nghề này gắn liền với tâm linh và văn hóa của phụ nữ Việt Nam trong quá khứ.
Ngày Xưa và Ngày Nay
Ngay từ thế kỷ thứ I, phụ nữ Việt Nam đã sử dụng nghề thêu không chỉ để trang trí nhà cửa mà còn để bày tỏ tình cảm và làm đẹp cho chính bản thân. Tuy nhiên, không ai biết chính xác nghề thêu Việt Nam hình thành từ bao giờ và ai là người đầu tiên biến nó thành nghề nghệ thuật.
Tương truyền rằng, vào đầu thế kỷ XVII, ngài Lê Công Hành, một người ở làng Quất Động, huyện Thường Tín, tỉnh Hà Tây đã phổ biến rộng rãi kỹ thuật thêu dân gian Việt Nam, tạo nét đặc trưng cho nghệ thuật này.
Nghề Thêu trong Triều Đình và Quý Tộc
Trong thời phong kiến, nghề thêu đã trở thành một phần của cuộc sống triều đình và quý tộc. Những sản phẩm thêu được tạo ra từ công sức sáng tạo của những nghệ nhân Việt Nam, với sợi chỉ vải được nhuộm bằng các chất liệu tự nhiên như củ nâu, cây chàm, vỏ bàng, nước điệp, lá vông, đá mài, hoa hòe... nhận được sự ngưỡng mộ từ người nước ngoài.
Nghệ Thuật Thêu Huế
Trong lịch sử nghề thêu Việt Nam, thành phố Huế được biết đến là trung tâm tập trung và chuyên nghiệp nhất. Khi triều đại nhà Nguyễn xây dựng đô thị Cố Đô Huế, nghệ nhân Hoàng Thị Cúc, mẹ Vua Bảo Đại, đã kết hợp kỹ thuật thêu Châu Âu với nghệ thuật thêu Châu Á, tạo nên nghệ thuật thêu đặc trưng của cung đình Huế với những đặc điểm thùy mị, tinh tế và tỉ mỉ.
Nghệ Thuật Thêu XQ Việt Nam
Vào đầu những năm 90 của thế kỷ XX, công ty XQ đã mang lại một làn gió mới cho nghề thêu tại Việt Nam. Hai nghệ nhân Võ Văn Quân và Hoàng Thị Xuân đã kết hợp nghệ thuật hội họa với kỹ thuật thêu cổ truyền, đưa nghề thêu lên đỉnh cao nghệ thuật. Sản phẩm tranh thêu tay trên lụa XQ Việt Nam đã mang lại sự kết hợp giữa âm nhạc, thi ca và hội hoạ.
Nét Đẹp Văn Hóa Vượt Thời Gian
Nghề thêu đã tồn tại qua hàng thế kỷ và gắn liền với bản sắc văn hóa lâu đời của dân tộc Việt Nam. Nét đẹp của công việc này không chỉ nằm ở cách thức pha màu sắc tinh tế, mà còn trong những ý nghĩa tâm linh và tình cảm mà những tác phẩm thêu mang lại.
Kết Luận
Nghề thêu đã trải qua một hành trình phát triển dài và vẫn tồn tại đến ngày nay. Từ một công việc thủ công truyền thống, nghề thêu đã trở thành một nghệ thuật độc đáo và tinh tế. Những tác phẩm thêu điêu luyện làm chứng cho sự khéo léo và tài năng của những nghệ nhân Việt Nam trong việc pha trộn màu sắc và thể hiện ý nghĩa sâu sắc của văn hóa dân tộc.