Thái Lan - xứ sở chùa Vàng - sở hữu một nền văn hóa ẩm thực đa dạng và đậm chất, tạo nên nét đặc trưng riêng không thể tìm thấy ở bất kỳ nơi nào khác. Với sự kết hợp hài hòa từ nhiều nền văn hóa của các quốc gia láng giềng như Ấn Độ, Trung Quốc, Myanmar và Indonesia, ẩm thực Thái Lan không chỉ tạo ra một sự hòa quyện tinh tế giữa các loại thảo mộc và gia vị, mà còn mang đến những trải nghiệm ẩm thực độc đáo và hấp dẫn.
1. Nét đặc trưng trong văn hóa ẩm thực Thái Lan
Văn hóa ẩm thực của Thái Lan được hòa quyện từ phong cách và nghệ thuật phương Đông và phương Tây, đặc biệt là từ các quốc gia láng giềng như Ấn Độ, Indonesia, Myanmar, Trung Quốc. Sự hòa quyện này tạo nên những hương vị độc đáo và phong cách ẩm thực đặc trưng. [^1^]
Ẩm thực Thái Lan khéo léo kết hợp giữa các loại thảo mộc, gia vị và thực phẩm tươi sống, tạo nên hương vị độc đáo và khác biệt. Rau thơm như đinh hương, húng quế, rau mùi, lá bạc hà, gừng, ớt, sả và lá chanh được sử dụng không chỉ để làm tăng hương vị cho món ăn mà còn có lợi cho sức khỏe. [^2^]
Hương vị của ẩm thực Thái Lan kết hợp giữa vị chua, mặn, ngọt và đặc biệt là vị cay. Mặc dù sử dụng nhiều gia vị cay nóng, món ăn vẫn kết hợp với các loại rau củ quả, thực phẩm tươi ngon và ít béo, tạo nên một sự hài hòa và hấp dẫn. Cùng với đó, món ăn Thái còn mang mùi thơm đặc trưng của sả và chanh, giúp tinh thần sảng khoái. [^3^][^4^]
Màu sắc của món ăn Thái cũng rất hấp dẫn và bắt mắt nhờ sự kết hợp của các loại rau củ quả. Mỗi một món ăn đều mang một vẻ đẹp riêng, kết hợp giữa các màu sắc khác nhau như màu đỏ của ớt và cà chua, màu vàng của nghệ, màu tím của củ dền, màu cam của cà rốt, màu xanh của lá dứa, rau và trái cây. [^5^]
2. Phong cách ăn uống của người dân Thái Lan
Người dân Thái Lan không sử dụng đũa như người Việt Nam, thay vào đó họ ăn bằng thìa và nĩa. Khi ăn, họ đặt cơm và thức ăn lên đĩa, sử dụng thìa bên tay phải và nĩa bên tay trái.
Người quan trọng nhất trong một bữa ăn sẽ ngồi ở giữa bàn. Nếu ngồi trên sàn, họ tránh để người khác thấy bàn chân của mình trong khi ăn. Khi người lớn tuổi nhất trong bàn bắt đầu ăn, những người khác mới có thể bắt đầu ăn. Khi lấy thức ăn từ đĩa chung, cần lấy từ rìa đĩa, không được lấy từ chính giữa.
Trong ẩm thực Thái Lan, việc để lại thức ăn thừa là điều cấm kỵ. Do đó, khi được mời ăn một món ăn mà không phù hợp với khẩu vị của bạn, bạn có thể từ chối một cách lịch sự. Thức ăn cho bữa sáng, bữa trưa và bữa tối có thể giống nhau và thay thế cho nhau. Thời gian ăn của người Thái thường là sáng lúc 7- 8 giờ, trưa lúc 12 - 13 giờ và tối lúc 18 - 20 giờ. [^6^]
3. Ẩm thực của 4 vùng miền ở Thái Lan
Khi nhắc đến nét đặc sắc của ẩm thực Thái Lan, không thể bỏ qua ẩm thực cung đình và ẩm thực 4 miền của đất nước. Mỗi vùng đều mang nét đặc trưng riêng trong cách chế biến món ăn.
3.1. Ẩm thực miền Bắc Thái Lan
Ẩm thực miền Bắc Thái Lan chịu ảnh hưởng từ ẩm thực Myanmar. Món ăn của dân nơi đây thường được chế biến vừa chín tới, ít cay nồng và không có vị ngọt và chua. Xôi được coi là món ăn phổ biến trong vùng, được dùng với nhiều loại nước chấm và những loại súp cay khác nhau. Một số món ăn nổi tiếng ở miền Bắc Thái Lan bao gồm Kaeng hang le (cà ri thịt lợn), Khao soy (cà ri với mì trứng và thịt), và nhiều món ăn khác. [^7^]
3.2. Ẩm thực miền Đông Bắc Thái Lan
Ẩm thực miền Đông Bắc Thái Lan chịu ảnh hưởng từ quốc gia láng giềng - Lào. Tại đây, xôi cũng là món ăn chính, được kết hợp với thịt, gỏi đu đủ, cá nướng và Gà nướng . Cá và nước ngọt là nguồn protein chính, và người dân nơi đây rất thích ăn những loại bò sát rán như cóc, thằn lằn, rắn, chuột đồng, kiến đỏ và côn trùng. Ngoài ra, họ cũng ưa thích thịt lợn, bò và gà. [^8^]
3.3. Ẩm thực miền Trung Thái Lan
Khi nhắc đến ẩm thực miền Trung Thái Lan, người ta thường nghĩ đến sự kết hợp, pha trộn của các món ăn ngon nhất từ những vùng miền. Người miền Trung Thái Lan thích ăn cơm gạo tẻ thơm với cà ri đỏ kiểu Thái, canh chua, rau, nước mắm, cá trích và trứng chiên kiểu Thái, thịt heo nướng. Món ăn ở đây thường được trình bày một cách cầu kỳ và nghệ thuật, mang đến hương vị ngọt ngào và mềm mại. [^9^]
3.4. Ẩm thực miền Nam Thái Lan
Ẩm thực miền Nam Thái Lan chịu ảnh hưởng từ Ấn Độ và Indonesia. Những món ngon nổi tiếng như mãn kaeng matsaman (cà ri với hương liệu đặc biệt), các món cà ri mang phong cách Ấn Độ, xôi xoài, món khao yam (cơm trộn với nước sốt budu) đều được ưa thích tại miền Nam Thái Lan. Món ăn ở đây thường cay và dùng nhiều gia vị. Hải sản phải tươi sống gồm cá, tôm, tôm hùm, cua, mực ống, sò và trai. [^10^]
4. Điểm mặt các món ăn đặc sắc trong ẩm thực Thái Lan
4.1. Tom Yum Goong
Tom Yum Goong - hương thơm đặc trưng của Thái Lan! Món ăn này kết hợp hương vị tươi mát của sả, dứa, ớt, riềng, lá chanh, hẹ, gia vị và nước mắm, với tôm tươi ngon ngọt và nấm rơm. Tom Yum Goong có thể được thưởng thức trong bất kỳ bữa ăn nào, mang lại sự đa dạng và dưỡng chất. [^11^]
4.2. Som Tum
Som Tum là một món gỏi đu đủ hấp dẫn bởi hương vị cay-chua-ngọt khó quên. Với sự pha trộn của tỏi, ớt, đậu xanh, đu đủ sống và cà chua thái nhỏ, cùng với gia vị, Som Tum mang đến hương vị tươi mát và thú vị. Món ăn này thường được kèm theo đậu phộng, tôm khô hoặc cua muối. [^12^]
4.3. Pad Thái
Pad Thái là một món phở trộn tinh túy của ẩm thực Thái Lan, nổi tiếng và được bán khắp nơi từ Cape Town tới Khao San. Mì sợi được đảo trong chảo gang nóng, kèm theo đậu giòn, hành tây và trứng trước khi phục vụ. Hương vị có thể được tăng cường bằng các loại gia vị như nước mắm, đường, ớt bột và đậu phộng giã nhỏ. [^13^]
4.4. Khao Pad
Khao Pad - món cơm rang với trứng, hành và một số loại rau, đơn giản nhưng cực kỳ ngon. Bữa trưa phổ biến của người Thái với một ít chanh và lát dưa chuột, món ăn không cầu kỳ này lại thể hiện sự tinh tế và sự phong phú của ẩm thực Thái Lan. [^14^]
4.5. Gaeng Keow Wan Kai
Gaeng Keow Wan Gai là món cà ri xanh thơm ngon với thịt gà tươi, cà tím bằng quả anh đào, măng non, rau mùi và húng quế ngọt. Để có màu xanh rực rỡ, bột cà ri xanh được trộn vào nước cốt dừa nóng hổi. Gaeng Keow Wan Gai thường được ăn kèm với một bát cơm Thái thơm. [^15^]
4.6. Yam Nua
Yam Nua - món gỏi bò trứ danh của Thái Lan. Hương vị tươi mát và cay của hành tây, ngò, bạc hà, chanh, ớt khô và miếng thịt bò mềm tạo nên sự hoàn hảo cho món ăn này. Thêm vào đó, món ăn ăn kèm với nước mắm chua ngọt giúp tôn lên hương vị tuyệt vời của Yam Nua. [^16^]
4.7. Gaeng Daeng
Gaeng Daeng là món cà ri thơm ngon với những miếng thịt nhỏ, bột cà ri đỏ và nước cốt dừa. Món ăn này thường được trang trí bằng lá chanh kaffir cắt mỏng, mang lại hương vị thơm ngon và đậm đà. Thịt hầm mềm nhừ và hương vị đặc biệt giúp món cà ri này gây ấn tượng với thực khách. [^17^]
5. Sự ảnh hưởng của ẩm thực Thái Lan đến Việt Nam
Với xu hướng toàn cầu hóa, rất nhiều món Thái đã được giới thiệu vào Việt Nam. Gia vị Thái Lan cũng ngày càng phổ biến. Bạn có thể dễ dàng tìm thấy các món ăn được chấm với nước sốt cay Thái ở mọi nơi. Lẩu Thái, miến, chè Thái, xôi xoài ... đều được người Việt Nam yêu thích và được biết đến. Ẩm thực Thái Lan nổi tiếng với những món ngon đặc sắc. Những năm gần đây, ẩm thực Thái Lan đã lan rộng ra nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. [^18^][^19^]
Ẩm thực Thái Lan không chỉ là một phong cách ẩm thực độc đáo và đa dạng, mà còn là một phần của văn hóa và lối sống của người dân nơi đây. Với những hương vị dễ thương và đặc sắc, ẩm thực Thái Lan chắc chắn sẽ tiếp tục là một trải nghiệm thú vị và không thể quên cho du khách khi ghé thăm xứ sở chùa Vàng.