Nghệ nhân ẩm thực Minh Hiền: Gia vị với tôi là cuộc sống

Duyên nợ với Phở Việt

Chắc hẳn bạn đã nghe qua cái tên Minh Hiền, nghệ nhân ẩm thực UNESCO, xuất hiện và trở nên quen thuộc trong "Ngày của Phở 12.12" - một sự kiện tôn vinh món Phở Việt do báo Tuổi trẻ tổ chức. Chị Minh Hiền không chỉ xuất hiện ở nhiều vị trí như khách mời, giám khảo, và hướng dẫn nữ đại sứ và phu nhân đại sứ về món ăn quốc hồn quốc túy này.

Tốt nghiệp Đại học Ngoại ngữ, thuộc Đại học Quốc gia, chị Minh Hiền đã từng dạy học phổ thông trước khi chuyển sang công tác tại đại học Ngoại Thương. Tuy nhiên, chỉ đến năm 2014, chị mới chính thức bước vào lĩnh vực ẩm thực.

"Mình mê phở lắm. Nhưng khi còn bé, tôi chẳng thường được thưởng thức món này, chỉ khi nào mẹ ốm mới mua cho ăn. Nhưng mỗi khi đi qua quán phở đầu ngõ, tôi lại đứng cạnh nồi nước dùng hít hà, ngửi mùi gừng, hành và những gia vị thơm mùi nhưng tôi lại không biết chính xác là quế, hồi, thảo quả", chị kể lại.

Những ký ức về hương vị phở từ thuở ấu thơ đã theo đuổi Minh Hiền cho đến khi trở thành vợ, trở thành mẹ. Sự tinh tế trong khẩu vị cùng kiến thức tự tìm tòi đã giúp chị tạo nên những tô phở chuẩn vị được khen ngợi bởi bạn bè và người thân. "Tôi thích ăn ngon nhưng lười", Minh Hiền thú nhận. Điều này đã giúp chị không ngừng nghĩ ra những cách thức khác nhau để có thể thưởng thức món phở ngon tại nhà mà không cần phải dậy sớm để nấu. Nước phở ngon cần từ 8 đến 10 giờ ninh xương cùng những gia vị đặc trưng theo tỉ lệ riêng, và Minh Hiền đã cô đặc thành cốt phở và trữ đông để có thể dùng dần. Khi chuyển sang làm ẩm thực chuyên sâu, cốt phở của Minh Hiền đã trở thành thương hiệu danh tiếng trong làng Phở và cũng vô cùng khó tính.

Đặc biệt, trong bối cảnh đại dịch Covid-19, khi nhà hàng phải đóng cửa và giãn cách, cốt phở của nghệ nhân Minh Hiền đã trở thành sự cứu cánh cho những người yêu thích món phở, giúp họ có thể thưởng thức món ăn này ngay tại nhà với hương vị đặc trưng. Trong thời gian đại dịch, cốt phở của Minh Hiền đã khẳng định chất lượng và để lại ấn tượng khó quên cho thực khách.

Bí mật làm nên thành công trong lĩnh vực ẩm thực

Không chỉ với món Phở, Minh Hiền cũng chăm chút đặc biệt đối với các món ngon truyền thống khác của ẩm thực Việt. Chị thường tự tìm hiểu thành phần của các món ăn và tự nghiên cứu, thử nghiệm trong gian bếp của mình.

"Lúc đầu, mình nấu nhiều và không thể ăn hết, nên tôi chia phần cho gia đình, bạn bè và hàng xóm. Mọi người đều khen ngon và động viên tôi nên bán. Không ngờ nhiều người trong số đó đã trở thành khách hàng thường xuyên tới nay", chia sẻ của nghệ nhân Minh Hiền.

Ngoài việc có khẩu vị tốt và đam mê nấu nướng, một yếu tố quan trọng khác mà Minh Hiền học được từ mẹ là sự khó tính và kỹ tính trong việc lựa chọn và chế biến thực phẩm. Đi chợ cùng mẹ, chị Minh Hiền luôn áp lực để lựa chọn những nguyên liệu tốt nhất, đẹp nhất và chế biến cẩn thận nhất. Cách kết hợp nguyên liệu, gia vị và trình bày món ăn cũng quan trọng không kém.

"Phải đem đến cho khách hàng những gì hoàn hảo nhất. Mình nấu cho khách hàng nhưng cũng phải chọn nguyên liệu thượng hạng, vuông vắn và sắc sảo. Phần nào không ngon phải để lại, không được phép chỉ vì lợi nhuận mà mua nguyên liệu kém chất lượng. Đó là bí mật làm nghề và cũng là tâm niệm của tôi", nghệ nhân Minh Hiền nhấn mạnh.

Thành công của nghệ nhân Minh Hiền không chỉ đến từ sự tinh tế trong nấu nướng, mà còn từ sự tận tâm của chị. Bằng cảm nhận này, thậm chí chỉ với một mâm cỗ, chị cũng nhận và để khi khách hàng dâng mâm cúng vẫn cảm nhận được sự cẩn trọng và chu đáo trong từng chi tiết nhỏ trong quá trình nấu nướng và bày biện.

Chứng nhận nghệ nhân ẩm thực do Liên hiệp các hội UNESCO trao tặng cho Minh Hiền là kết quả từ quá trình truyền dạy và phát huy các giá trị văn hóa ẩm thực truyền thống của người Việt Nam. Lớp học ẩm thực do nghệ nhân Minh Hiền tổ chức bao gồm các lứa tuổi từ trẻ em, học sinh sinh viên chuẩn bị du học, và các bạn trẻ sắp bước vào cuộc sống gia đình. Các món ăn trong lớp học đa dạng, từ bún, cháo, đồ chay, cỗ tết, cỗ cúng truyền thống... đáp ứng các nhu cầu khác nhau trong cuộc sống. Bên cạnh việc hướng dẫn cách kết hợp nguyên liệu và gia vị truyền thống, Minh Hiền còn chia sẻ những bài thuốc quý từ các nguyên liệu và gia vị sẵn có. Nguyên tắc về tâm thế khi bước vào bếp cũng được chị chia sẻ rộng rãi.

"Tôi luôn nói với các bạn học viên rằng khi vào bếp phải gọn gàng và đẹp. Đừng để sau khi nấu xong, mọi người trông mệt mỏi, người ám mùi nước mắm. Và để làm được điều này, cá nhân tôi luôn tìm cách xử lí các khâu nấu nướng nhanh nhất và hiệu quả nhất", Minh Hiền chia sẻ.

2023 - Đóng vào để mở ra

Tuần cuối cùng của năm 2022, nghệ nhân ẩm thực Minh Hiền đã đưa ra quyết định táo bạo trong suy nghĩ của nhiều người: Đóng cửa nhà hàng của mình, dừng cả làm cốt phở - món ăn đã tạo nên một phần thành công thương hiệu cá nhân và thu hút lượng khách hàng, học viên đều đặn. Chị Minh Hiền khẳng định sứ mệnh của bếp mặn đã hoàn thành. Nhiều học viên đã vượt khỏi khuôn khổ nhà bếp và khởi nghiệp thành công với phở và các món ăn truyền thống cho các dịp lễ tết.

"Không chỉ riêng tôi mới có thể làm cốt phở ngon như nhà hàng phục vụ bữa ăn cho gia đình. Nhưng theo quan sát của tôi, ngày càng có nhiều người bị bệnh tiểu đường, huyết áp cao, mỡ máu... Tôi sợ mình cũng sẽ đến giai đoạn đó, vì vậy tôi quyết định tìm hiểu và xây dựng thực đơn dinh dưỡng để tốt cho sức khỏe mà vẫn ngon", Minh Hiền chia sẻ.

Tri thức dinh dưỡng đã được chị học và đào tạo ngay từ khi chuyển sang lĩnh vực ẩm thực. Điều này đã giúp chị khai thác bí mật của ẩm thực truyền thống với mục tiêu kết hợp dinh dưỡng và ẩm thực nhằm chữa bệnh cho mọi người. Ẩm thực Việt không chỉ đơn thuần là các món ăn, công thức kết hợp nguyên liệu và gia vị mà còn chứa đựng nhiều giá trị khác, được so sánh như một kho tàng quý báu cần được tìm lại và mang lại cho cuộc sống hiện đại ngày nay. Với sứ mệnh "truyền dạy và phát huy các giá trị văn hóa ẩm thực truyền thống của người Việt", Minh Hiền xác định đây là nhiệm vụ của bản thân trong giai đoạn tiếp theo.

Mời quý thính giả nhấn nút nghe những chia sẻ từ nghệ nhân Minh Hiền.